Blog

Inspektor ochrony danych, w skrócie IOD, to osoba, która czuwa nad tym, by w szkole (lub innej instytucji) dane osobowe były przetwarzane zgodnie z przepisami prawa. W dużym skrócie - to ktoś, kto pilnuje zgodności z RODO, ale nie po to, żeby karać, tylko by pomagać i doradzać. IOD jest swego rodzaju łącznikiem między szkołą a Urzędem Ochrony Danych Osobowych (UODO). Dba o to, by wszystkie procesy związane z danymi uczniów, rodziców, nauczycieli czy pracowników administracji były bezpieczne, przejrzyste i zgodne z przepisami.

Ochrona danych osobowych w sektorze oświaty należy do zagadnień szczególnie istotnych zarówno z perspektywy prawa unijnego, jak i krajowego. Wynika to z faktu, że szkoły przetwarzają dane dotyczące dzieci - podmiotów, które zgodnie z motywem 38 RODO wymagają szczególnej ochrony, gdyż mogą być mniej świadome ryzyk, konsekwencji i praw przysługujących im w związku z przetwarzaniem danych osobowych. W praktyce szkolnej przetwarzanie obejmuje nie tylko dane podstawowe (imię, nazwisko, adres, data urodzenia), lecz także informacje zaliczane do szczególnych kategorii, takie jak dane dotyczące zdrowia, niepełnosprawności, pochodzenia czy sytuacji rodzinnej.

Agencje pracy tymczasowej stały się nieodłącznym elementem współczesnego rynku pracy. To one rekrutują kandydatów, zatrudniają ich formalnie i kierują do wykonywania pracy na rzecz innego podmiotu - tzw. pracodawcy użytkownika. Ten trójstronny model zatrudnienia powoduje jednak, że kwestie związane z ochroną danych osobowych nabierają szczególnego znaczenia. Dane kandydatów i pracowników tymczasowych krążą bowiem pomiędzy agencją a pracodawcą użytkownikiem, a w tle stoją jeszcze obowiązki wynikające z prawa pracy, przepisów podatkowych czy ubezpieczeniowych. W efekcie pytanie, czym jest ochrona danych osobowych w agencji pracy tymczasowej i jakie obowiązki wynikają z RODO, nie jest wcale proste.

Rok 2025 przynosi w polskiej oświacie szereg istotnych zmian, które będą miały bezpośredni wpływ nie tylko na pracę dyrektorów oraz nauczycieli ale również na uczniów i ich rodziców. Nowelizacja Karty Nauczyciela, zmiany w organizacji kształcenia specjalnego, modyfikacje ramowych planów nauczania oraz regulacji dotyczące nauki języków mniejszości narodowych to tylko niektóre z kluczowych zmian legislacyjnych, które będą obowiązywać w większości od 1 września 2025 roku. Zmiany te mają na celu zarówno poprawę warunków pracy nauczycieli, jak i zwiększenie elastyczności oraz jakości edukacji, uwzględniając potrzeby różnych grup uczniów. W niniejszym artykule przyjrzymy się szczegółowo najważniejszym z tych zmian.

Działalność nierejestrowana, nazywana również działalnością nieewidencjonowaną, to atrakcyjna forma zarobkowania dla osób, które chcą legalnie dorobić bez konieczności zakładania firmy. Choć nie wymaga wpisu do CEIDG, nadal wiąże się z pewnymi obowiązkami i ograniczeniami. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest działalność nierejestrowana, jakie są jej limity, kto może z niej skorzystać oraz jak ją rozliczać.

Od dnia 25 maja 2018 roku, kiedy zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679, powszechnie znane jako RODO, jednostki systemu oświaty – zarówno publiczne, jak i niepubliczne – zostały objęte obowiązkiem przestrzegania nowych, znacznie bardziej wymagających zasad przetwarzania danych osobowych. Chociaż szkoły zawsze przetwarzały dane uczniów, ich rodziców, nauczycieli i pracowników administracyjnych, to dopiero RODO wprowadziło sporo zamieszania. Niniejszy artykuł próbuje przybliżyć zakres danych osobowych, jakie szkoła może legalnie przetwarzać. Celem tekstu jest wyjaśnienie podstaw prawnych, zasad oraz ograniczeń związanych z przetwarzaniem danych w środowisku oświatowym. Artykuł kierowany jest zarówno do kadry kierowniczej szkół, jak i do nauczycieli oraz rodziców, którzy chcą rozumieć, jakie informacje o nich i ich dzieciach mogą być zbierane i wykorzystywane przez placówki edukacyjne.

Od września 2024 roku każda szkoła w Polsce musi być gotowa na wdrożenie nowych przepisów dotyczących tzw. sygnalistów. Chodzi o osoby, które działając w dobrej wierze, chcą zgłosić zauważone nieprawidłowości - np. naruszenia prawa, nadużycia finansowe czy zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa. Ustawa nie zakłada złej woli żadnej ze stron, a jej celem nie jest kontrolowanie szkół, lecz wzmocnienie kultury odpowiedzialności, przejrzystości i uczciwego działania. To szansa na uporządkowanie procedur i zapewnienie pracownikom realnej ochrony, jeśli zdecydują się zareagować na dostrzeżone problemy.

Dla wielu osób, które zdobyły wykształcenie za granicą, możliwość kontynuowania kariery zawodowej lub naukowej w Polsce wiąże się z koniecznością uznania zagranicznego dyplomu. Zgodnie z art. 327 ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, dyplom ukończenia studiów za granicą może być uznany za równoważny odpowiedniemu polskiemu dyplomowi i tytułowi zawodowemu na podstawie umowy międzynarodowej określającej równoważność, a przypadku jej braku – w drodze postępowania nostryfikacyjnego.

Z powyższego przepisu wynika więc, że dyplom ukończenia studiów za granicą może być uznany w Polsce na dwa sposoby:

1. Na podstawie umowy międzynarodowej określającej równoważność dyplomów;
2. W drodze postępowania nostryfikacyjnego, jeżeli brak jest takiej umowy.

Współczesna szkoła to nie tylko miejsce nauki, ale również instytucja, która każdego dnia przetwarza setki danych osobowych - uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników administracyjnych. Dane te są nie tylko cenne, ale również wrażliwe - a co za tym idzie - wymagają szczególnej ochrony. Zgodnie z przepisami RODO, każda szkoła jako administrator danych osobowych ma obowiązek je odpowiednio zabezpieczać. Ale zanim sięgniemy po konkretne środki ochrony – musimy wiedzieć, co właściwie chronimy i przed czym.