Niepubliczna Placówka Kształcenia Ustawicznego, a Centrum Kształcenia Zawodowego

Jaka jest różnica pomiędzy niepubliczną placówką kształcenia ustawicznego, a centrum kształcenia zawodowego?

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy z 14 grudnia 2016 r. . – Prawo oświatowe, system oświaty obejmuje m.in. placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych. Różnice pomiędzy tymi placówkami wynikają z regulacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 19 marca 2019 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych– dalej r.k.u.f.p., czyli z form kształcenia w zakresie podstawowym i fakultatywnym.

Niepubliczna placówka kształcenia ustawicznego, to …

Placówki kształcenia ustawicznego prowadzą kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1-3 i 5 pr.ośw. oraz – jeśli w skład placówki wchodzą szkoły – w szkołach dla dorosłych, branżowych szkołach II stopnia lub szkołach policealnych. Ponadto takie placówki mogą (a więc nie muszą) także realizować zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu, wynikające z programu nauczania danego zawodu (§ 3 i 4 r.k.u.f.p.).

Zaś centrum kształcenia zawodowego

Z kolei centrum kształcenia zawodowego realizuje zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu, wynikające z programu nauczania danego zawodu, polegające w szczególności na prowadzeniu zajęć praktycznych dla uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, w zakresie całego lub części programu nauczania danego zawodu, zajęć uzupełniających dla młodocianych prowadzi turnusy dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników pracowników. Ponadto centrum kształcenia zawodowego może (ale nie musi) także: prowadzić kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1-3 i 5 pr.ośw.; dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników zatrudnionych u pracodawców w celu nauki zawodu i uczęszczających do branżowych szkół I stopnia – w zakresie kształcenia zawodowego teoretycznego, w przypadku gdy szkoła nie ma możliwości zrealizowania tego kształcenia lub współpracować z placówkami doskonalenia nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności zawodowych nauczycieli kształcenia zawodowego (§ 5 i 6 r.k.u.f.p.).

Elementy wspólne i różnice

Z powołanych przepisów wynika, że obydwa rodzaje placówek mogą prowadzić kursy umożliwiające uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych (art. 117 ust. 2b w zw. z ust. 1a pkt 5 pr.ośw.), natomiast różnią się podstawowymi formami kształcenia – prowadzą odpowiednio kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych oraz realizują zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu. W przypadku niepublicznej placówki kształcenia ustawicznego działalnością podstawą jest kształcenie ustawiczne, zaś fakultatywną  zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu. Odwrotnie zaś jest w przypadku centrum kształcenia zawodowego.

Kto i na jakich zasadach może założyć te placówki?

Niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego mogą prowadzić osoby prawne i osoby fizyczne, a warunkiem niezbędnym jest uzyskanie wpisu do ewidencji tych placówek, prowadzonej przez powiat (art. 168 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 16 pr. ośw.). Wymaga to złożenia wniosku, w którym należy podać dane i załączyć wcześniej opracowane lub uzyskane dokumenty szczegółowo wymienione głównie w art. 168 ust. 4 pr. ośw., w tym m.in. statut placówki opracowany przez przyszły organ prowadzący, pozytywne opinie właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego oraz komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, dane dotyczące kwalifikacji pracowników pedagogicznych i dyrektora, przewidzianych do zatrudnienia w placówce. W razie utworzenia placówki kształcenia ustawicznego, gdyby w jej skład miała wchodzić któraś ze szkół dla dorosłych, branżowa szkoła II stopnia lub szkoła policealna, dodatkowo przed złożeniem wniosku należy uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty o spełnieniu wymagań określonych w art. 14 ust. 3 pr. ośw. oraz opinię wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie zgodnie z potrzebami rynku pracy (art. 168 ust. 5 i 5a p.o.), a także należy zamieścić w statucie postanowienia dotyczące tej szkoły lub szkół.

Czy akredytacja jest konieczna?

Placówka kształcenia ustawicznego i centrum kształcenia zawodowego może (ale nie musi) uzyskać akredytację na kształcenie ustawiczne prowadzone w formie pozaszkolnej, o której mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1-4 pr.ośw., a w przypadku formy pozaszkolnej, o której mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 pr.ośw. – jeżeli kształcenie w tej formie jest prowadzone w oparciu o programy określone na podstawie odrębnych przepisów. Akredytacja kuratora oświaty stanowi potwierdzenie spełniania określonych wymogów i zapewniania wysokiej jakości kształcenia ustawicznego prowadzonego w danej formie pozaszkolnej (art. 118 ust. 1 pr.ośw.). Akredytacja jest udzielana najwcześniej po 3 latach prowadzenia kształcenie w formie lub formach pozaszkolnych i spełnieniu pozostałych wymogów z art. 118 ust. 3 pr.osw. Posiadanie akredytacji nie jest więc warunkiem rozpoczęcia działalności niepublicznej placówki.

W poprzednim wpisie poruszyliśmy wstępnie pojęcie kształcenia ustawicznego realizowane w formach pozaszkolnych (link).